Niedawno opublikowany został Krajowy Plan Odbudowy. Zgodnie z materiałami „Będzie to podstawa do uzyskania pieniędzy z Instrumentu na Rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Dzięki temu wsparcie finansowe trafi do gospodarki najszybciej jak to możliwe.”.
Co Plan ten przewiduje dla opiekunów medycznych? Co może się zmienić?
Przede wszystkim rozwój zawodu opiekuna medycznego oraz środki na szkolenia dla opiekunów medycznych w związku ze zmianą podstaw programowych.
Czyli opiekunowie medyczni będą mogli skorzystać ze środków UE by zdobyć kompetencje, które przewidziane są w nowej podstawie programowej.
Najważniejsze zapisy (podkreślenia i pogrubienia własne):
Cel główny komponentu: Poprawa efektywności funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, dostępności oraz jakości świadczeń zdrowotnych.
Cel szczegółowy: D2. Rozwój kadr systemu ochrony zdrowia oraz wzmocnienie potencjału uczelni medycznych podmiotów leczniczych biorących udział w kształceniu kadr medycznych.
W celu zapewnienia odpowiedniej jakości i dostępności do usług zdrowotnych istnieje potrzeba wzmocnienia działań skierowanych do kadry medycznej, która ma fundamentalne znaczenie dla funkcjonowania systemu 257 ochrony zdrowia. Konieczne zatem jest wsparcie działań mających na celu zwiększenie liczebności personelu medycznego w stopniu, który pozwala zapewnić dostęp do specjalistów na terenie całego kraju. Kadra medyczna powinna odpowiadać na potrzeby starzejącego się społeczeństwa, a także być przygotowana i potrafić elastycznie reagować w przypadku pojawiających się sytuacji kryzysowych. Profil i natężenie procesu kształcenia kadr medycznych powinny być ściśle związane z zapotrzebowaniem na kadry konkretnej specjalności, wynikającym z trendów demograficznych i epidemiologicznych kształtujących się w Polsce. Rozmieszczenie geograficzne kadr medycznych powinno być równomierne i dopasowane do potrzeb danego regionu.
Widoczna jest również potrzeba wzmocnienia kształcenia praktycznego oraz rozwój kształcenia podyplomowego (w tym specjalizacyjnego). Stałe podnoszenie kwalifikacji zawodowych personelu medycznego w różnych obszarach przygotowujące do nowych ról, uprawnień, kompetencji, w tym kompetencji cyfrowych, przyczyni się do upowszechnienia opieki zdrowotnej poprzez m.in. e-usługi. Potrzebne jest również wdrożenie zachęt finansowych dla nowo wykształconych kadr medycznych, aby absolwenci kierunków medycznych nie wyjeżdżali za granicę, tylko swoją aktywność zawodową wiązali z Polską. Istotne jest także prowadzenie działań (w tym intensyfikacja działań obecnych) mających na celu promocję deficytowych zawodów medycznych np. pielęgniarki i położnej.
W celu poprawy wydajności pracy kadr medycznych ważny jest rozwój innych zawodów związanych z ochroną zdrowia (np. opiekunów medycznych, asystentów medycznych), a także kadry administracyjnej, która będzie wspierać zawody medyczne i inne zawody związane z ochroną zdrowia w realizacji działań.
D2.1. Stworzenie odpowiednich warunków dla zwiększenia liczebności kadry medycznej
Wyzwania (Challenges):
Odpowiednia liczbowo i jakościowo kadra medyczna jest podstawowym warunkiem skutecznej realizacji działań państwa w obszarze zdrowia, na wszystkich jego poziomach – od profilaktyki, wczesnego wykrywania, po diagnostykę i leczenie chorób.
Kluczowe jest zapewnienie stałego dopływu kadry do systemu ochrony zdrowia oraz jej równomierne rozmieszczenie względem rzeczywistego zapotrzebowania, a także poprawa wydajności pracy. Wyzwaniem jest starzenie się kadr w ochronie zdrowia. Wg raportu GUS pn. Zdrowie i ochrona zdrowia w 2018 r. udział lekarzy w wieku 65 lat i więcej wśród posiadających prawo wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty wyniósł w przypadku lekarzy 23,9% i lekarzy dentystów 22,3%. Ponadto, liczba lekarzy na 1000 mieszkańców (2,4) jest najniższa spośród wszystkich państw UE71. Na niedostateczną liczbę pracowników ochrony zdrowia nakłada się także ich nierównomierne rozmieszczenie terytorialne. Liczba lekarzy na 100 tys. ludności jest zróżnicowana między województwami72 .
Ponadto, epidemia COVID-19 pokazała jak niezwykle ważne jest dysponowanie odpowiednimi narzędziami pozwalającymi na prowadzenie kształcenia lekarzy w trybie zdalnym.
W warunkach zagrożenia epidemiologicznego ważne jest również odpowiednie przygotowanie bazy klinicznej, w tym rozwój klinik przede wszystkim w zakresie obszarów deficytowych np. chorób zakaźnych i onkologii lub w przypadku tych klinik zlokalizowanych na bazie innych podmiotów leczniczych, ich konsolidacja z centralnymi szpitalami klinicznymi.
Niezbędne jest również podejmowanie działań uwzględniających inne rodzaje wsparcia kadry medycznej i poprawy warunków pracy, w tym m.in. działań mających na celu rozwój kształcenia podyplomowego oraz rozwój innych zawodów związanych z ochroną zdrowia (np. opiekunów medycznych, asystentów medycznych).
Zatem, wyzwania związane z rozwojem kadr systemu ochrony zdrowia oraz wzmocnieniem potencjału uczelni medycznych wpisują się w zalecenie CSRs 2020 dla Polski pkt 1: „Poprawa dostępności, odporności i skuteczności systemu ochrony zdrowia, m.in. przez zapewnienie wystarczających zasobów i przyspieszenie wdrażania usług e-zdrowia”
Charakterystyka (Nature, type, size of reform):
Reforma zakłada poniższe działania: (…)
Oprócz działań nastawionych na zwiększenie liczby studentów tych najbardziej deficytowych kierunków medycznych, niezbędne jest również podejmowanie działań uwzględniających inne rodzaje wsparcia kadry medycznej i poprawy warunków pracy personelu medycznego. Dlatego też trwają prace nad rozwiązaniami mającymi na celu przede wszystkim rozwój kształcenia podyplomowego, w tym ułatwianie dalszego rozwoju po ukończeniu studiów w celu zachęcenia absolwentów do podejmowania pracy w Polsce, oraz rozwój innych zawodów związanych z ochroną zdrowia (np. opiekunów medycznych, asystentów medycznych)
W zakresie kształcenia podyplomowego/doskonalenia zawodowego działania nastawione będą m.in. na: (…)
przeniesienie niektórych kompetencji zarezerwowanych dotychczas do kompetencji pielęgniarek na opiekunów medycznych.
Demarkacja Celu D2. z innymi źródłami finansowania:
Odpowiednie mechanizmy koordynujące wsparcie na rzecz systemu ochrony zdrowia zapewni projektowany dokument Zdrowa przyszłość. Ramy strategiczne dla systemu ochrony zdrowia na lata 2021-2027 – na wzór obecnie obowiązującego dokumentu Policy Paper dla ochrony zdrowia. Dodatkowo wdrożone zostaną mechanizmy, m.in. w procesie selekcji i oceny projektów, zabezpieczające przed ryzykiem podwójnego finansowania inwestycji.
Projekty uzupełniające dla tego obszaru będą finansowane w ramach REACT-EU (projekty nastawione głównie na szybkie wsparcie polegające na odciążeniu lekarzy i pielęgniarek), tj.:
„Kursy dla opiekunów medycznych”
Projekt zakłada wsparcie w zadaniach zawodowych mocno obciążone w trakcie trwającej epidemii pielęgniarki pracujące w systemie ochrony zdrowia. Realizowane będą kursy dla opiekunów medycznych w związku z rozszerzeniem podstawy programowej zwiększającej ich kwalifikacje. Kursy doskonalące dla opiekunów medycznych pozwolą na wykonywanie procedur dotychczas zarezerwowanych dla zawodu pielęgniarki. Dzięki tym działaniom, system ochrony zdrowia wzbogaci się o kadrę medyczną, która zdobędzie wiedzę i umiejętności w wykonywaniu dodatkowych czynności
Więcej informacji i pełen tekst KPO na stronie: Czym jest Krajowy Plan Odbudowy – Krajowy Plan Odbudowy – Portal Gov.pl (www.gov.pl)