W związku z wejściem w życie nowelizacji ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w podmiotach leczniczych Ogólnopolskie Stowarzyszenie Opiekunów Medycznych przygotowało podsumowanie zmian i odpowiedzi na najczęstsze pytania. Zachęcamy do zapoznania się ze wpisem.
Tekst pochodzi ze strony www.opiekunmedyczny.org kopiowanie tekstu możliwe wyłącznie z podaniem źródła.
Prezydent podpisał 28.06.2022 Ustawę z dnia 26 maja 2022 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw. Dokument ten został już opublikowany w Dzienniku Ustaw (Dziennik Ustaw 2022 poz. 1352)., której zapisy wejdą w życie już 01.07.2022.
Ustawa ta zakłada dwie zmiany, o które walczyło Ogólnopolskie Stowarzyszenie Opiekunów Medycznych – wymienienie opiekuna medycznego z nazwy w tabeli współczynników pracy oraz zwiększenie współczynnika z 0,73 do 0,86, co daje podwyżkę o ponad 1000 zł brutto.
Odpowiadamy na najczęstsze pytania związane z nowelizacją ustawy:
Co to oznacza dla opiekunów medycznych?
Od 1 lipca 2022 minimalne wynagrodzenie zasadnicze dla opiekunów medycznych zatrudnionych w podmiotach leczniczych nie będzie mogło być niższe niż 4870 zł brutto. Opiekun medyczny został umieszczony w grupie (7 – Inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w lp. 1–6 z wymaganym średnim wykształceniem oraz opiekun medyczny). Wskaźnik do wyliczenia wynagrodzenia został podniesiony do 0,86 * średnia krajowa (z roku poprzedniego).
Kogo obejmuje ustawa?
Ustawa obejmuje każdą osobę zatrudnioną w podmiocie leczniczym.
Co z kolejnymi latami?
Zgodnie z ustawą co roku, 1 lipca pracodawca musi podwyższyć kwotę wynagrodzenia do kwoty wyliczonej zgodnie z załącznikiem (czyli 0,86 * średnia krajowa z roku poprzedniego).
Opiekun medyczny nie jest wymieniony w ustawie?
Jest. Dzięki działaniom OSOM został on wymieniony z nazwie w grupie 7 – „Inny pracownik wykonujący zawód medyczny inny niż określony w lp. 1–6 z wymaganym średnim wykształceniem oraz opiekun medyczny„
W mojej placówce opiekun medyczny nie jest uznany za zawód medyczny.
Opiekun medyczny jest zawodem medycznym, co wielokrotnie potwierdzało Ministerstwo Zdrowia. Zachęcamy do zapoznania się z interpretacją MZ dostępną na stronie Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Opiekunów Medycznych: http://opiekunmedyczny.org/wp-content/uploads/2019/10/Odp.-do-OSOM-ws.-potwierdzenia-i%C5%BC-OM-jest-zawodem-medycznym-1.pdf
Czy ustawa obejmuje tylko osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę?
Zgodnie z Art. 2 pkt 3. pracownik wykonujący zawód medyczny:a) osoba wykonująca zawód medyczny w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, która jest zatrudniona w ramach stosunku pracy w podmiocie leczniczym
Dlaczego ustawa nie obejmuje opiekunów medycznych zatrudnionych w DPS?
Gdyż DPS nie jest podmiotem leczniczym, a częścią systemu opieki społecznej. Ustawa nie może regulować czegoś więcej niż to co określone w tytule. Zatem wynagrodzenia dotyczące systemu opieki społecznej powinny być regulowane przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Działamy cały czas by również i w podmiotach opieki społecznej wynagrodzenia zostały zwiększone.
Czy podmioty lecznicze to tylko szpitale?
Nie, również ZOL, ZPO, hospicja, sanatoria oraz inne podmioty wykonujące działalność leczniczą. Czy jest to podmiot leczniczy możesz sprawdzić na stronie: https://rpwdl.ezdrowie.gov.pl/RPM/Search
Czy coś trzeba zrobić by otrzymać podwyżkę?
Nie. Pracodawca powinien zawrzeć porozumienie ze stronami uprawnionymi w danym podmiocie leczniczym do zawarcia zakładowego układu zbiorowego pracy lub w przypadku braku zakładowej organizacji związkowej, zawiera porozumienie z pracownikiem wybranym przez pracowników podmiotu leczniczego do reprezentowania ich interesów. Jeśli nie zawrze porozumienia może podwyższyć wynagrodzenie w formie zarządzenia.
Czy pracodawca może określić wynagrodzenie w kwocie niższej niż wynikająca z ustawy (4870 zł brutto dla opiekuna medycznego)?
Nie. Może określić wyższe wynagrodzenie zasadnicze, ale nie może być niższe niż kwota wynikająca z ustawy.
Czy pracodawca może wliczać dodatki tak, by osiągnąć kwotę z ustawy?
Nie. Jest to wynagrodzenie zasadnicze, zatem jest to to wynagrodzenie, które wpisane jest na umowie i od którego wyliczane są wszelkie dodatki. Zatem opiekun medyczny bez żadnych dodatków będzie zarabiał nie mniej niż 4870 zł brutto, osoby z dodatkami 4870 zł brutto + dodatki wyliczone od tej kwoty.
W regulaminie pracy opiekun medyczny wymieniony jest w innej grupie (np. XII). Czy to zgodne z prawem?
Pracodawca może dokonać podziału na inne grupy, biorąc pod uwagę dodatkowe czynniki przy ustalaniu wynagrodzenia. Wtedy grup może być znacznie więcej. Nie ma to jednak żadnego znaczenia, tak długo jak opiekun medyczny ma wynagrodzenie nie niższe niż to wynikające z ustawy.
Co jeśli pracodawca nie wypłaci takiej kwoty?
Na początek zalecamy więcej wiary w pracodawców Warto wstrzymać się z wszelkimi działaniami do sierpnia, kiedy powinno być wypłacone pierwsze wynagrodzenie zgodnie z nowelizacją ustawy. Jeśli jednak pracodawca nie zwiększy wynagrodzenia to taką sprawę należy zgłosić do Państwowej Inspekcji Pracy.
Jaką kwotę otrzymam na konto?
Zakładając pracę w jednym miejscu, osoby która ma powyżej 26 lat na konto powinna zostać przelana kwota 3 519, 44 zł. Wypłacona kwota może się nieznacznie różnić z powodu wyliczeń
Pracodawca twierdzi, że wewnętrzny regulamin nie przewiduj podwyżek i nie zamierza ich wypłacać.
Ustawa jest aktem prawnym wyższego rzędu – wszelkie regulaminy wewnętrzne muszą być z nią zgodne. Takie działanie pracodawcy jest niezgodne z prawem i powinno być zgłoszone do odpowiednich organów.
Pracodawca chce zmienić mi stanowisko na salowa/sprzątaczka, ale zostawiając obecny zakres obowiązków. Czy to zgodne z prawem?
W naszej opinii jest to pozorna likwidacja stanowiska, co nie jest zgodne z prawem (czynności powierzone opiekunom medycznym będą wykonywane przez pracowników na innych stanowiskach, co przeczy konieczności likwidacji stanowiska). W takiej sytuacji tak naprawdę chodzi wyłącznie o zmianę nazwy stanowiska, by nie wypłacać większej kwoty. Takie sytuacje powinny być zgłaszane do odpowiednich organów oraz do związków zawodowych. Od początku powstania OSOM zabiegamy o utworzenie ustawy o niektórych zawodach medycznych, która ukróci takie praktyki i zwiększy ilość opiekunów medycznych w systemie.
Prosimy o zgłaszanie nam wszelkich nieprawidłowości dotyczących wynagrodzeń!
Komentarz OSOM:
W pierwszej kolejności warto zauważyć, że ustawa poza wzrostem współczynnika pracy (a więc kolejną podwyżką o ok. 1000 zł) zapisała opiekuna medycznego z nazwy w tabeli współczynników.
Jest to dla nas niezwykle ważne, gdyż w niektórych miejscach (na szczęście niewielu) pracodawcy klasyfikowali opiekuna medycznego do grupy zawodów niemedycznych, gdyż uważali, że nie wymagają od opiekuna medycznego średniego wykształcenia i mogą go tam umieścić. Podobnie były różnice pomiędzy wynagrodzeniem opiekunów medycznych w zależności od wykształcenia, co jest sprzeczne z prawem pracy. Obecny zapis uniemożliwia pracodawcom swobodną interpretację.
Kolejnym ważnym działaniem dla nas będzie wprowadzenie ustawy o niektórych zawodach medycznych, która jednoznacznie ustali zakres obowiązków opiekuna medycznego, dzięki czemu unikniemy sytuacji, gdy czynności te cedowane są na salowe po to, by zapłacić im jak najmniej. Ponownie są to na szczęście sytuacje, które zdarzają się coraz rzadziej.
W pełni popieramy postulaty innych zawodów – wynagrodzenia w systemie ochrony zdrowia powinny być godne i przede wszystkim zachęcać do pełnienia tak ważnej społecznie roli, zabezpieczając zdrowie i życie obywateli, niezależnie od rodzaju stanowiska w podmiocie leczniczym. Istotne jest też większe rozdzielenie wynagrodzeń, tak by różnice zachęcały do rozwoju. Pracodawcy muszą mieć również zagwarantowane środki do wypłaty tych wynagrodzeń, tak by mogli zatrudniać szeroki personel który zapewni znacznie wyższy poziom leczenia i opieki, jak również komfort pracy, a nie wyłącznie ustawowo wymagany personel.
Kolejne prace Zespołu Trójstronnego, w których Ogólnopolskie Stowarzyszenie Opiekunów Medycznych bierze udział jako ekspert Pracodawców RP, mają dotyczyć wskaźników dla kolejnych lat. Mamy nadzieję, że nawiąże się prawdziwy dialog, w którym wszystkie strony zostaną wysłuchane, co pozwoli na stworzenie lepszych warunków pracy dla każdego pracownika podmiotów leczniczych, a praca każdej osoby będzie właściwie wynagradzana.